Świąteczny szał - czas presji, błędów i ryzyka kradzieży

Gorączka świątecznych zakupów to moment, w którym sprzedawcy i ochrona zmagają się z presją czasu, tłumami klientów i zmęczeniem. To właśnie wtedy najczęściej dochodzi do błędów i przeoczeń, które stwarzają okazję dla nieuczciwych osób. Ci, którzy potrafią wykorzystać nieuwagę personelu, często działają szybko, a co gorsza skutecznie i, niestety… jak pokazuje praktyka, bez większych skrupułów. Czas przedświąteczny charakteryzuje się wyraźnym wzrostem incydentów kradzieży, które właśnie w tym okresie osiągają swój szczyt. Jak zminimalizować to ryzyko? Oto kilka praktycznych wskazówek.

Gdzie należy zwrócić szczególną uwagę?

Błędy kasowe – polegające na pominięciu sztuki, błędnym przeliczeniu towaru lub nieokazaniu pełnej zawartości koszyka przez nieuczciwego klienta.
Oszustwa cenowe – celowa zamiana etykiet cenowych lub całych opakowań, by zapłacić mniej za droższy towar.
Kasy samoobsługowe – nieuczciwy klient może zeskanować mniej towarów niż w rzeczywistości posiada, zeskanować tańszy towar zamiast droższego albo całkowicie ominąć strefę kas.
Tradycyjne kradzieże – ukrywanie towaru w torbie, plecaku, kurtce lub po prostu wyjście (a czasem ucieczka) z niezapłaconym towarem.
Seryjny sprawca – osoba, która notorycznie dopuszcza się kradzieży w krótkich odstępach czasu. Działa schematycznie, wykorzystując te same luki i nieuwagę personelu.
Zorganizowane grupy – działania oparte na współpracy kilku osób, które celowo odwracają uwagę personelu, by umożliwić kradzież wspólnikowi.

Proste zasady prewencji, jak zmniejszyć ryzyko kradzieży i oszustw

Rozpoznaj schematy i reaguj na sygnały: Zastosuj krótką codzienną odprawę z zespołem, aby omówić ostatnie obserwacje i typowe wzorce zachowań złodziei.
Zachowaj koncentrację: Zwracaj uwagę na tzw. czerwone flagi – przesadne komplementy, nadmierną rozmowność lub konfliktowe zachowanie. Może to być próba odwrócenia uwagi.
Dokładnie weryfikuj towar: Sprawdzaj co skanujesz – porównaj opis z faktycznym towarem (zwróć uwagę na model, kształt czy kolor). Nie działaj automatycznie, myśl logicznie.
Obserwuj strefy newralgiczne: Przejścia, kasy samoobsługowe, przymierzalnie – miejsca, w których odnotowujesz braki lub podejrzane sytuacje. Sama obecność personelu często wystarczy, aby zniechęcić złodzieja.
Pracuj z monitoringiem: Szybka analiza nagrania może rozwiać wątpliwości lub pomóc zidentyfikować sprawcę.
Stosuj odpowiednie procedury reagowania: Po ujawnieniu kradzieży reaguj i nie pozwól, aby sprawca czuł się bezkarny.

Pamiętaj, że w świątecznym tłumie wciąż przeważają uczciwi klienci. Traktuj ich z godnością i stosuj przejrzyste działania (np. prośba o pokazanie paragonu przy wyjściu, prośba okazania towaru, co do którego istnieje podejrzenie braku zapłaty), które działają lepiej niż impulsywna i chaotyczna reakcja. Ponieważ nawet uczciwemu klientowi może zdarzyć się pomyłka wynikająca z roztargnienia, dlatego, reakcję warto rozpocząć od wyjaśnienia, a nie osądzania. Spokojne i rzeczowe wyjaśnienie swoich działań buduje zaufanie, zmniejsza napięcie i pomaga uniknąć niepotrzebnych konfliktów.

Jeśli ujawnisz kradzież

Zanotuj dokładną godzinę zdarzenia, przedmiot i wartość kradzieży i zabezpiecz zapis z monitoringu.
Powiadom ochronę i gdy to konieczne policję.
Sporządź rzeczową notatkę ze zdarzenia zawierającą dokładny opis.
Przeanalizuj incydent z zespołem, celem wyciągnięcia wniosków i wzmocnienia prewencji.

Przeczytaj też: Przestępstwo kradzieży – zgłoszenie i co dalej…

Infografika:

Na koniec przypomnę, jakie są konsekwencje kradzieży sklepowej

Kradzież cudzej rzeczy ruchomej, jeżeli jej wartość nie przekracza 800 zł, jest wykroczeniem, za które grozi kara aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny w wysokości od 20 do 5000 zł – zwykle jest to grzywna.
W przypadku gdy kradzież rzeczy ruchomej przekracza 800 zł, jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat, sąd może orzec także grzywnę.
Kradzież przez osobę kilku rzeczy do wartości wykroczenia, które występują od siebie w krótkim czasie, mogą zostać zsumowane i potraktowane jako przestępstwo w ramach czynu ciągłego.
Pamiętać należy, że oszustwo niezależnie od wartości jest przestępstwem i podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Ponadto poszkodowany zawsze może złożyć wniosek o naprawę wyrządzonej szkody przestępstwem.