Monitorując media, ostatnio częściej niż zwykle pojawiają się w nich informacje o napadach (rozbojach).
W większości dotyczą one małych osiedlowych sklepów, a głównym ich celem jest zdobycie gotówki. Zauważalnym jest również towarzyszący zdarzeniom wysoki poziom agresji sprawcy – co świadczy o zdesperowaniu.
Małe sklepy wydają się być w tej sytuacji bezbronne. Ponieważ nie dysponują odpowiednimi środkami ochrony spotykanymi w większych formatach jak zabezpieczenia techniczne, ochrona fizyczna, które mogą zniechęcić sprawce do napadu.
Należy przy tym zwrócić uwagę, co może determinować wybór miejsca napadu. W małych sklepach przeważnie znajduje się jednoosobowy personel i zazwyczaj jest to kobieta. To stawia sprawcę, zazwyczaj mężczyznę w dużo lepszej pozycji, budując przewagę fizyczną i psychologiczną. Ponadto, o czym już przed chwilą było wspomniane, obiekty te ubogie są w dodatkowe systemy ochrony, co tylko zwiększa szanse powodzenia napadu.
Nie powoduje to jednak, że ofiara pozostaje w tej sytuacji bezradna. Właściwe i odpowiednie zachowanie, może uchronić ofiarę napadu przed jego skutkami.
Jak więc postępować w czasie napadu?
Profilaktyczne postępowanie w sytuacji napadu w różnego rodzaju poradnikach jest w większości bardzo podobne. Warto więc przypomnieć sobie kilka podstawowych zasad.
Wykonuj polecenia
Jedną z podstawowych zasad postępowania w sytuacji napadu to poddanie się poleceniom napastnika. Wykonywanie wskazanych przez niego zadań w znacznym stopniu może złagodzić agresję napastnika, a nawet uchronić przed użyciem przemocy wobec ofiary. Ponadto poddanie się poleceniom przyśpieszy działania napastnika, mogąc przy tym wpłynąć na skrócenie czasu trwania napadu. Pod żadnym pozorem nie zaleca się wdawać w dyskusję lub stawiać opór, szczególnie gdy sprawca posiada broń.
Zachowaj spokój
Kolejną z zasad postępowania w sytuacji napadu to zachowanie spokoju. Dla wielu osób będących ofiarą może to być zadanie niezwykle trudne z uwagi na silny stres towarzyszący tej sytuacji. Nerwowe i paniczne zachowanie może wpłynąć na pogorszenie sytuacji i utrudnić właściwe wykonywanie poleceń. Taka postawa będzie irytowała napastnika i może on odebrać to jako celowe utrudnianie.
Zapamiętaj szczegóły
Praktycznie zawsze wskazuje się na to, aby ofiara zapamiętała jak najwięcej charakterystycznych szczegółów napastnika np. wymowę (jej wady, akcent), twarz (m.in. kolor oczu, włosy, zarost, przyozdobienia – kolczyki) inne charakterystyczne elementy jak blizny, tatuaże, elementy ubioru itp. Zapamiętanie charakterystycznych elementów pomoże policji w ujęciu sprawcy. Obserwacja jednak nie może być nachalna i drażniąca napastnika, który może zorientować się, że jest obserwowany.
To może wywołać dodatkową agresję i odczucie zagrożenia, że może zostać rozpoznany.
Wezwij pomoc
Gdy akcja napadu zakończyła się, a napastnik zbiegł z miejsca zdarzenia lub nadarzają się ku temu inne okoliczności. Ofiara, jeżeli jest do tego zdolna powinna praktycznie natychmiastowo powiadomić policję o zdarzeniu. W tej sytuacji należy podporządkować się poleceniom policji i czekać do przyjazdu patrolu interwencyjnego, który podejmie się dalszych czynności. Policja z pewnością odpyta o szczegóły napadu w tym: godzinę zdarzenia, opis sprawcy, pozostawione ślady, wyrządzone szkody czy kierunek – sposób ucieczki…
Wskazane wyżej zasady postępowania nie zagwarantują 100% bezpieczeństwa ofierze. Nie mniej jednak mogą wpłynąć na złagodzenie skutków napadu i uchronić ofiarę przed poważniejszymi konsekwencjami ewentualnego ataku.
Warto cały czas pamiętać, że zdrowie i życie jest bardziej cenne niż wiele dóbr znajdujących się w sklepie. Tym bardziej, że większość z nich posiada ubezpieczenie na swoje mienie, właśnie w wyniku kradzieży. Osoby napadające bywają bardzo zdesperowane, dlatego dość łatwo można przekroczyć linię, w której po prostu stres weźmie górę i zdarzy się nieszczęście. Lepiej czasem zastanowić się co może pomóc służbom w ujęciu osoby, a nie samemu tego próbować. Przy czym, przy opisie osoby należy zwrócić uwagę, że wiele elementów sprawca może zmienić np. odzież może być wykorzystana na ten jeden raz. Przeszkodą w czasie epidemii staje się również obowiązek zakrywania ust i nosa (częściowe zakrycie twarzy utrudnia identyfikacje). Dlatego warto przy obserwacji zwrócić uwagę na cechy niezmienne lub trudno zmienne.
Nie zaleca się przyjmowania postawy bohaterskiej nie mając do tego odpowiedniego przygotowania, nigdy nie wiadomo z jakimi umiejętnościami i wyposażeniem przyjdzie spotkać się po stronie napastnika.