Kradzieże sklepowe stanowią poważne wyzwanie zarówno dla detalistów, jak i służb ochrony. W Polsce problem ten narasta, co odzwierciedlają dane z ostatnich lat, o czym możecie przeczytać w cyklu analiz „Statystyki kradzieży sklepowych cz. 1, 2 i 3…”. Zapraszam do sekcji Raporty, aby bliżej przyjrzeć się temu zagadnieniu. Choć obecnie prasa donosi, że sytuacja się poprawia, rzeczywistość może być zupełnie inna, ponieważ pojawiają się sygnały, że problem nadal jest poważny. W tym artykule przyjrzę się wartościom strat materialnych rejestrowanych przez policje i zestawie je z globalnymi statystykami, aby lepiej zrozumieć skalę problemu.
Globalne Statystyki
Według światowego raportu „Retail Security in Europe”, straty Polskich detalistów z powodu kradzieży sklepowych szacuje się na około 1,1 miliarda euro. Dodatkowo, detaliści w Polsce wydają 570 milionów euro na działania związane z bezpieczeństwem.
Spójrzmy na wartość 1,1 mld euro i przeliczmy ją na złote przy średnim kursie 4,26 PLN za euro (przed 2020 rokiem), otrzymujemy kwotę blisko 4,7 miliarda złotych. Choć jest to ogromna kwota, to nie odzwierciedla ona obecnej sytuacji po pandemii, kiedy to dynamika wzrostu kradzieży uległa zmianie.
Dane Policyjne
Z analizy danych pozyskanych z Komendy Głównej Policji wynika, że wartość strat materialnych z art. 278 § 1 Kodeksu karnego (w kat. sklepowa) w 2023 roku wyniosła blisko 52 miliony złotych, co stanowi wzrost o 5,8 miliona złotych w porównaniu do roku 2022.
Wartość przedmiotu wykroczenia z art. 119 § 1 Kodeksu wykroczeń (w kat. sklepowa) w 2023 roku wyniosła około 22 miliony złotych, co oznacza wzrost o 4,6 miliona złotych względem roku poprzedniego.
Sumując obie te wartości za 2023 r. daje nam to pewien obraz rejestrowanych przez policję potencjalnych strat z tytułu kradzieży sklepowej na poziomie około 74 miliona złotych.
Szacunki, a realna skala problemu
Sama policja szacuje, że rejestruje około 10-15% wszystkich kradzieży sklepowych. Wynika to z różnych medialnych wypowiedzi rzeczników. Gdyby tak było, to oznaczałoby, że rzeczywista wartość strat w handlu z powodu kradzieży sklepowych mogłaby sięgać nawet ponad 740 milionów złotych, przy założeniu, że wykrywalność wynosi 10%. Czy w rzeczywistości tak jest?
Porównując szacowaną wartość 740 milionów złotych z globalnymi szacunkami dotyczącymi Polski (4,7 mld zł.), widzimy, że stanowi ona jedynie około 16% udziału. Gdyby zaś porównać bazową wartość – 74 miliony złotych – do globalnych szacunków, okazałoby się, że policja rejestruje jedynie 2% wszystkich kradzieży sklepowych. To pokazuje pewną dysproporcje i sugeruje, jak duże może być niedoszacowanie skali problemu. W rzeczywistości straty są znacznie wyższe, biorąc pod uwagę niską wykrywalność kradzieży sklepowych. Niestety, nie ma jednoznacznych danych określających rzeczywistą wartość strat z powodu kradzieży sklepowych. Takimi informacjami nie chwalą się również same sklepy. Możemy być pewni tylko tego, że wynoszą one miliardy złotych.
Podsumowując i wielokrotnie już stwierdzając, kradzieże to poważny problem dla sklepów. Ich skala jest znacznie wyższa niż wynika to z oficjalnych danych. Aby skuteczniej im przeciwdziałać, należałoby podjąć odpowiednie działania mające na celu dokładniejsze monitorowanie skali problemu, sposobów działania sprawców, a także, jeśli to możliwe, monitorowanie ich aktywności.
Zachęcam do zapoznania się z opublikowanymi statystykami kradzieży na blogu. To prawdopodobnie jedyny tak obszerny zbiór danych w jednym miejscu, obejmujący szeroki zakres problematyki. Raporty będą regularnie aktualizowane o nowe statystyki, aby zapewnić najbardziej aktualny obraz sytuacji.